Alleweder A9 bouwpakket casco handleiding
1 okt 2013
We beginnen om het casco te bouwen. We schatten dat de meste mensen daar 20 tot 30 uur voor nodig hebben. We maken de afgetekende gaten in de kuststof binnenkant en buitenschaal maken. We versterken de buitenkant naar wens. Voegen vervolgens de binnenschaal in de buitenschaal en tot slot maken we de buitenkant boven de knieen van links naar rechts boven de wielkasten voor vast aan het produkt wat we hiervoor hebben gemaakt.
Bij deze stap hoort het doosje "casco" met bovenstaande harsen en wefsels en de delen die direkt aan het casco komen te zitten. Het meest links zakje zitten wat reststukjes. Leuk en nuttig om wat me te expirimenteren. De meeste weefsel zijn om de zijkant rond het instapgat stijver te maken. Als je dat niet doet voelt de rand wat slapper aan, maar zijn vermoedelijk sterk genoeg. Door dat weg te laten kan maximaal 1,5 kg worden bespaard.
Als u het bouwpakket onvangt laat u nog even de binnenkant, ookwel de monocoque genoemd, in de buitenschaal zitten. Dan kun je een aardig idee vormen wat er nog gedaan moet worden. Op de monocoque en buitenkant staan diverse gaten afgetekend. Er staan ook lijnen op waar randjes nog moeten worden bijgewerkt. Probeer een beeld te krijgen waar de gaten voor bedoeld zijn en waarom de randjes nog moeten worden weggehaald. De monocoque rust op 4 vlakken op de onderkant van de buitenkant. Daaromheen staan ook lijnen getrokken. Die zijn bedoelt als hulplijnen om het kitten te vergemakkelijken.
De rand van het neusschot hebben we al ongeveer op maat gemaakt om transport envoudiger te maken. Het is de bedoeling dat er een spleet van ongeveer 1 mm tussen het schot en de buitenkant zit. Dan weten we zeker dat het neusschot niet de body naar buiten drukt. Als die dat wel doet past de motorklep later minder mooi.
Na bestudering en eventueel aftekenen waar het schot kleiner moet worden gemaakt, moet de binnekant uit de buitenkant worden gehaald. Begin met de voorkant omhoog te halen. Pas op met de scherpe randen. De kunststof delen kunnen veel vervorming hebben, maar een keer gaan ze wel kappot.
Onderstaande gereedschappen kunnen het makkelijker maken om alle gaten in de kunststof delen te maken. Met een boor en vervolgens een dunne vijl kan het ook. Voor verzelversterkte kunststoffen zijn er vele goede gereedschappen verkrijgbaar. Deze hebben vaak de eigenschappen dat ze minder snel slijten als gewoon gereedschap en ervoor zorgen dat het composiet minder versplinterd. Een slijptol kan ook, maar het meest linkse gereedschap, een trilschijf, stoft minder, maakt minder lawaai, werk nauwkeuriger en geeft geen/minder kans tot verwondingen.
Een gatenboor met hardmetalen tanden, bij voorkeur een 90 graden snijhoek, en een veertje binnenin om het plaatje uit te drukken doet wonderen. Veel gaten in de monocoque kunnen gemaakt worden door de eind/hoek punten te boren en dan het materiaal tussen de gaten weg te halen.
Nu kunnen alle gaten in de binnen en buitenkant gemaakt worden. Pas op, niet elke lijn is de rand van een gat. De reststukken zijn ook leuke teststukken om te kijken wanneer iets breekt. Hoe het daarna te repareren is met epoxtiehars en glasweefsel. Hoe lang de kit nodig heeft om uit te harden en hoe hard deze dan wordt en hoe je aan elkaar gekitte delen van elkaar los kunt snijden met een scherp mes wat je af en toe vochtig zou kunnen maken. Een staaldraad kun je soms ook nog tussen twee delen door trekken als je de hele fiets uit elkaar moet halen. Bij het bouwpakket zit genoeg kit, hars en weefsels om een aantal proefstukjes van 10*10 cm te maken van diverse lagen op elkaar. De grootste valkuuiiil is haast. Als hars of kit niet voldoend uitgehard is er al even aan zitten...
Eerst diverse gaten maken in de kunststof delen.
Rand achter langs de schouder inkorten. Ook die boven de voorwielkasten.
De diverse gaten boren. De twee buitentenste met 9 opboren. De vier binnenste met 7.
Nu maken we links en rechts in spiegelbeeld twee bakjes aan de monocoque met kit. Hier komen later de stuurhandels aan. Dezen, zoals u ze ziet wegen samen ongeveer 550 gr. en worden op hun plaats gehouden met ongeveer 150 gr kit. Kit maakt dus een wezenlijk deel van het gewicht van de Alleweder A9, dus genoeg gebruiken, maar niet te veel. Tijdens het lijmen de bovenkant van de wielkasten met een balkje uit elkaar houden om te voorkomen dat tijdens het vastlijmen van de bakjes de binnenkant te smal wordt. Het bakje kun je goed in twee stappen kitten. Eerst de vlakken met rupsen inkitten en op de plaats vastzetten. En een dag later de randen afkitten.
Iets vast kitten is niet moelijk, maar om weinig kit te gebruiken, terwijl je toch wilt dat het vast komt is lastiger. Schoon blijven is ook lastig. Net zo als met lamineren met hars moet ook de ondergrond waarop de kit komt schoon en bij voorkeur grof zijn. Schuren waar mogelijk en stof weg zuigen is belangrijk. Kit kun je met een natte vinger met water gladstrijken. Met wasbenzine kun je de kit wegpoetsen.
Deze kit plakt redelijk als hij nog nat is. Soms is het aan te bevelen om het te lijmen objekt met plakband, een latje, een magneet of iets anders op zijn plaats te houden.
Aan het bakje moet voor het verlijmen eerst het aluminium propje worden vastbeboud met 3 boutjes M5. Aan de binnenkant komt een dun plaatje aluminium om de vlaktedruk te verlagen om kruip van de kunststof te beperken. Onder het plaatje alu een klein beetje kit om het plaatje vast te houden, mocht het propje ooit voor reparatie los moeten.
Op de monocoque kunt u de steun bij de schouders voor het zitje plaatsen. De gaten hebben enige ruimte om te stellen. Bedenk maar iets om hem mooi horizontaal te zetten. Als de gaten dan nog niet genoeg ruimte hebben moet je ze wat ruimer maken. Met een beetje kit erachter voorkom je eventueel kraken tijdens gebruik.
Nu kunt je naar wens de zijkanten van de buitenkant verstevigen met epoxiehars met vezels. We vinden ze nu te slap als je in of uitstapt. Het zwart is een laag carbon, het geel daaronder arimide en daarover nog een laag glaswefsel. Eerst goed schuren en ontsoppen en dan lamineren. Hars mengen twee gewichtsdelen van de ene komponent met een deel van de andere. Gebruik hiervoor een weegschaal die op een gram nauwkeurig werkt. Tot 2 gram afwijking bij 150 gram mengsel heeft bij Alligt nog nooit tot problemen geleid. (dus tussen 48 of 52 gr van de ene component samen met 100 gr van de andere) 150 gr is een goede maat om mee te beginnen. Als de hars stroperig wordt en je merkt dat je harder moet werken om de hars door de wefsels te krijgen moet je nieuwe hars aanmaken. Bij temperaturen van tussen 15 en 20 graden heb je ongeveer een half uur. Na de laatste laag moet je minimaal 6 uur wachten voor er iets anders mee te gaan doen en een dag wachten voordat je het kunt schuren. Pas na een paar dagen heeft het zijn volle sterkte.
Je kunt in de hoekjes wat hars met katoenvlokken smeren. Dan liggen de lagen daarbovenop vlakker en mooier. Op de foto hieronder zie je hoe de carbon stroken samen met de katoenvlokken randen opvullen. Het witte zijn de vlokken. Het is handiger om de versterkingen boven de wielkasten nu te versterken. Dat gaat nu beter dan later als de bovenkant erop zit.
Zakje met deze stukken is voor verstijving van de zijkanten. Eerst carbon, (misschien met katoenvloekken, dan aramide en dan de glasmat. Door van kleine naar grote matjes te gaan wordt de oppervlakte zo vlak mogelijk. En dat wil je waar je met je armen het kunt raken. En aramide onder een andere laag. Aramide is namenlijk nauwelijks te schuren, dus als je de binnenkant glad wilt schuren, moet je zorgen dat je dan geen aramide tegenkomt.
Met de kettingbuis de rand aandrukken, idien gewenst.
Nu de achtervork bevestiging aan de buitenkant kitten en schroeven. Met de leeg gefreesde kan naar achteren. Bijde kanten voor kitten schuren en schoonmaken.
Boven het alu deel hebben we twee vlakken als voorzien van 3-4 mm kit. Na het uitharden kan daarop nogmaals 3-4 mm worden aangebracht samen als de binnenkant verlijmd wordt. Dit omdat de spleet tussen binnen en buitenkant ongeveer een halve cm is. Na het kitten van de vlakjes en het alu deel plaatsen een dag wachten voor de volgende stap.
Na schoonmaken van de vier vlakken op het grondvlak daar en op de alu beugel in de vlakjes daarboven kit aanbrengen en de monocoque erop aanbrengen. De zijkanten worden later gelijmd.
Na het vastbouten bij de achtervorkhouder wat gewichten aanbrengen. Twee M8*30 bouten vastdraaien en daar daarna aan de andere kant de moer erop draaien. En 4 M6*10 bouten met carreseriering vastzetten. Niet te vast zetten. Achter de bout hoeft niet alle kit worden weggeperst.
Het bovenstaande gedeelte bepaald in belangrijke mate de vorm van de A9. Daarom krijgt u bij het bouwpakket een hulpsteunmal die men onder de buitenkant kan plaatsen, zodat die in de juiste vorm komt en blijft bij het lijmen.
Nadat de kit minimaal een dag uitgehard is gaan we het stuk van de buitenkant boven de knieen plaatsen. Eerst maken we hem zo pas mogelijk. De houten plank is om de breedte goed te krijgen. Goed is dat de bovenkap zo goed mogelijk op de onderkant past. Dus niet een bepaalde maat. Nadat het lamineren klaar is en uitgehard kan de plank weer weg. Het is een keus om nu eerst de bovenkant vast te lamineren, en daarna de zijranden van de monocoque vast te kitten. Je zou ook eerst de randen vast kunnen kitten en daarna het bovenstuk vastlamineren. Zo doen we het zelf, omdat dat het snelste werkt.
Een paar uur passen en aanpassen, passen en aanpassen, etc.
Randen niet te dik kitten.
Daarna plakken we hem vast,
en zetten we de naad waar we nog bij kunnen vast met epoxiehars met katoenvlokken en dunne glasmatjes.
Hiervoor kun je uit het zakje waar twee soorten glaswefsels in zitten stroken knippen. Ook hier weer beginnen met smalle stroken, in dit geval van het dunne wefsel, en de tweede en derde steeds breder laten worden. Als je dat andersom zou doen moet je veel meer randjes etc wegschuren voordat je morgen of later verder gaat. Als je met matjes over allerlij hobbels bobbels en naalden heenlamineerd, krijg je veel luchtinsluitingen en heb je meer hars nodig om het reddelijk goed te krijgen. Maar als je veel hars gebruikt in relatie tot de weefsels wordt de construktie eerder zwaarder dan sterker. En loopt het teveel aan hars er onder "uit". Dan moet je al die druppen of regelmatig de eerste paar uur wegvegen en de volgende dag wegschuren.
Dan weer een dag wachten. En dan de kappen passen en een hulpstuk maken om in dit geval de kap 5 mm omhoog te drukken.
Dan de naad verder dicht lamineren en de kap verstevigen, zodat hij stijver wordt en meer in de gewenste vorm blijft staan na uitharden. Ook hebben we nu de naden tussen buitenkant en monocoque vast gekit. En een latje tussen de wielkasten om de kit(naad) aan te drukken. Afhankelijk van de vorm van de monocoque moeten er verder naar achteren ook nog wat latjes geplaatst worden. Als u veel naar buiten moet drukken moet de kit langer uitharden, voordat de latjes weg kunnen.
Dit zijn de matje die we gebruiken om de naad vast te zetten en de vlakken te verstevigen.
Zo zitten ze ongeveer gepositioneerd aan de binnenkant. Eerst weer de carbon dan aramide en als laatste een glaslaag.
Ook het schot vastkitten.
Krijgt u gelijk een indruk van de grote van de ruimte voor het schot. De ruimte onder het trapstel is ook te gebruiken. Pas op voor de ketting die ook nog ergens komt.
Ook nog even het alu plaatje achter de rug op het grijze gedeelte kitten.
En weer en dagje wachten.
We plakken met de tesa 4100 tape twee hulpstukken op de fiets zodat we deze zonder beschadigingen stabiel op de kop kunnen zetten. Deze tape laat geen lijnresten zitten als het er een paar weken op zit. Dit zijn hulpstukken van epoxie en hout en zo breed dat je de fiets kunt omrollen. Een paar stukken schuim enigsinds op maat gesneden werken ook.
Eerst even de steunmal los schroeven. Dan A9 omdraaien.
Veiligheidgordenbout M8*30 van binnen naar buiten vastschroeven. Binnen de brede caroserie ringen gebruiken.
Daarna M8 borgmoum met ring daarop aan de buitenkant schroeven en de achter lagers bevestigen.
Dit is ook een goed moment om de gaten in de buitenkant te maken als je dat nog niet gedaan had in een eerder statium.
Ook de buis voor de achter elektra-kabel plaatsen.
Nog wat randjes aan de onderkant extra vast kitten.
Na de randen van de spatborden afgewerk te hebben kun je deze vastpoppen en kitten. Kleine extra deel is het beste te plaatsen nadat de achtervork en demper geplaatst zijn.
Spatbord in de bagageruimte bevestigd met kit en popnagels van binnen naar buiten vastgezet. Het gele is een lag aramide tussen twee lagen glas om doorslijten te voorkomen. Een bovenkant van een wielkast wil op een drempel en of met hoge snelheid en of zwaar persoon en of dikke band nog wel een in kontakt komen met de band.
Gat voor de kettingen maken. Als je een 3*8 achterwiel hebt zou het kunnen dat het gat wat groter moet.
Dan achterdemper monteren.
Het casko is nu ongeveer klaar. Nu kun je de scherpe punten nog wegschuren en naar wens de binnenkant zwart lakken. Als de binnenkant zwart is en de zon op de fiets schijn komt hij niet zo vlekkering over.
Onderstaande zaken kunnen nog naar wens gedaan worden.
Scherpe randen boven de schouders in boddy en klep vullen. In dit geval gepurt.
Daarna met matje glas met hars of kit afwerken.
